KARDEŞ KATLİ NEDİR?

Kardeş katli Osmanlı devletinde uygulanan sitemlerden bir tanesi olmakla birlikte yıllarca tartışmaya konu olmuştur. Kimileri için bir vahşet kimileri ise devletin geleceği için zorunluluk olmuştur. Sizlere kardeş katli uygulamasının artılarını ve eksilerini anlatalım; sonra karar size kalsın. Osmanlı devleti kuruluş olarak Türk geleneklerine bağlı olarak kurulan bir devlet oldu. Türklerin geleneklerinde taht hanedanın ortak malı olarak sayılırdı; bu uygulama devletin gelişmesine sürekli engel olduğu için sultan 1 Murat bu uygulamaya son vermiştir. Sultan Murat devletin geleceği için Osmanlı devleti taht geleneğine padişah ve oğullarının tahta oturma hakkı vardır; kanunu çıkarmıştı; sultan Murat’tan sonra Fatih Sultan Mehmet Han’a kadar bu uygulama devam etmiştir. Fatih Sultan Mehmet Han bu uygulamayı da yetersiz bulmuştur.

Kardeş katli vaciptir

Fatih, büyük dedesinin getirdiği uygulamayı yetersiz görerek, bunun yerine tahtta kardeş katli vaciptir, en güçlü olan tahta geçmelidir demiştir. Bu uygulama Fatih Sultan Mehmet’ten sonra işe yaramıştır ama belirli bir süreye kadar yani gelecekte yeteri kadar yararlı olmamıştır. Bu uygulamadan en çok fayda gören sultan, Yavuz’dur. Yavuz en büyük çocuk olmamasına karşın ağabeylerini yenerek tahta çıkmış ve Osmanlı hanedanlığına yani bir düzen getirmiştir. Fatih, bu uygulamayı getirdikten sonra beşikte olan kardeşini öldürtmüştür; diye bir şey dolansa da gerçekliği tam olarak bilinmemektedir. Fatih Sultan Mehmet bu uygulama ile daha doğru ve iyi olanın tahta geçmesini hedeflemiş olsa da bu uygulama istediği sonuçları ileride vermemiştir.

Kardeş katlinden dolayı birçok padişah kafayı yemiştir; Osmanlı da tahta geçen kardeşten arta kalanlar, bir gün boğulacağım korkusuyla psikolojik olarak sıkıntı yaşamıştır. Yani Osmanlı’nın zirve dönemi dışında kardeş katli pekte vacip olmamıştır. 1. Ahmet Fatih’in uygulamasını kaldırana kadar bu uygulama devam etmiştir.